Ul towarowy - rola i znaczenie w gospodarce pasiecznej

Rola i znaczenie uli towarowych w gospodarce pasiecznej

Pasieki ze względu na wielkość oraz sposób prowadzenia, dzielą się na amatorskie, przydomowe oraz towarowe. Ze względu na sposób korzystania z pożytków oraz mobilność, podział jest na dwa typy: stacjonarną i wędrowną. W przypadku pasiek towarowych niezwykle istotny jest dobór ula. Jaki jest więc idealny ul towarowy i jaką pełni rolę w gospodarce pasiecznej?

Czym jest ul towarowy?

Ul towarowy to nazwa ula, jaki jest najlepszą konstrukcją do prowadzenia pasieki mającej przynosić dochody i być źródłem utrzymania się pszczelarza. Pasieka towarowa to duże pasieczysko, złożone z co najmniej osiemdziesięciu uli. Jest to przedsięwzięcie w pełni angażujące pszczelarza, nierzadko wymagające zatrudnienia na stałe lub okresowo - przykładowo w czasie miodobrania - dodatkowych osób, ale jednocześnie przynoszące dochody na poziomie pozwalającym utrzymać ciągłość działania pasieki i jej poszerzanie, doinwestowanie. Pasieka towarowa pozwala utrzymać się pszczelarzowi i jego rodzinie oraz zatrudniać osoby do pracy, a dochody pochodzą ze sprzedaży miodu, pyłku, pierzgi i wosku pszczelego.

W pasiekach towarowych niezwykle istotny jest czas. Obsługa kilkudziesięciu i więcej uli, przeglądy, miodobranie, sprzedaż i dbanie o dystrybucję to działania bardzo czasochłonne. Jednak jednym z najbardziej zajmujących i najtrudniejszych zadań jest właśnie obsługa uli. Z tego też względu trzeba dobrać ul najłatwiejszy w obsłudze i przyjazny dla pszczół. W doborze idealnego ula towarowego ważna jest także decyzja o sposobie prowadzenia pasieki w sposób stacjonarny czy w sposób wędrowny.

Podsumowując, ul towarowy jest więc typem ula idealnie dopasowanym do potrzeb i specyfiki pracy pszczelarza w pasiece.

Jakie cechy ma ul towarowy?

Najpopularniejsze na świecie ule to ul Dadanta i ul Langstrotha. W Polsce najczęściej są jednak używane ule wielkopolskie oraz na terenach wschodnich - ule warszawske, w szczególności warszawski poszerzony. Na niektórych obszarach najpopularniejszy jest ul Ostrowskiej, którego budowa jest idealnie dostosowana do warunków klimatycznych na terenach północno-wschodnich.

Ul towarowy to ul wybrany do prowadzenia pasieki o dużej ilości pni. Powinien spełniać kilka funkcji, zależnie od wybranego sposobu jej prowadzenia. W przypadku pasieki towarowej stacjonarnej są to:

• łatwość obsługi,
• cena uli,
• trwałość uli,
• wyjmowane dennice – łatwość ich czyszczenia z osypu,
• łatwość dostępu do ramek.

W Polsce najczęściej wybieranymi przez pszczelarzy towarowych ulami są ule wielkopolskie.

W przypadku pasieki towarowej wędrownej kwestii do rozważenia w przypadku wyboru uli towarowych jest więcej. Do powyższych kryteriów dodać należy:

• lekkość - mała waga ułatwia przewóz,
• wylotki i dobra wentylacja - wyjątkowo istotne w przypadku transportu,
• stałość i stabilność konstrukcji,
• pakowność - na paletach.

Kompromis pomiędzy wygodą pszczelarza a najlepszymi warunkami dla pszczół

W przypadku pasieki towarowej wybór odpowiedniego ula jest podstawą komfortu i sprawności pracy pszczelarza oraz powodzenia w miodobraniu czy zimowaniu pszczół. Jak wskazują badania, spośród uli ramkowych, zbudowanych według koncepcji powstałych na przełomie XIX i XX wieku, najlepszą i najbardziej naturalną konstrukcją sprzyjającą pszczelim rojom i szczególne dobremu zimowaniu, są ule warszawskie w nieruchomą dennicą. Jest to jednak ciężka, dość toporna i trudna w obsłudze dla pszczelarza konstrukcja. Czasochłonne prace przy ulu są dobre w przypadku pasieki hobbystycznej, gdzie przeglądy czy miodobranie są realizacją pasji i sposobem na uczenie się i spędzanie wolnego czasu po pracy, a nie pracą, która ma przebiegać sprawnie i przynosić dochody. 

Dobierając rodzaj uli towarowych trzeba brać pod uwagę szybkość i komfort pracy i wypracować kompromis pomiędzy sprawnością pracy w pasiece, a komfortowymi warunkami dla owadów. Pamiętać bowiem należy, że odpowiednie warunki w ulu przekładają się bezpośrednio na wydajność pracy pszczół oraz przeżywalność zimowli.

Korzyści z doboru odpowiedniego ula towarowego w pasiece towarowej

Do każdej pasieki dobrać należy odpowiedni ul towarowy. Wybór łatwego w obsłudze ule przyspieszy znacząco pracę przy przeglądach pasiecznych oraz miodobraniu, a w przypadku obsługi ponad stu pni jest to istotna różnica. 

Łatwe w przewozie, lekkie, mieszczące się na paletach ule ułatwiają z kolei transport w przypadku prowadzenia pasieki wędrownej, która obecnie jest najkorzystniejszym i najbardziej dochodowym sposobem prowadzenia gospodarstwa pasiecznego. Tutaj jednak ponownie należy wziąć pod uwagę czas, jaki zajmuje ładowanie uli na palety, układanie ich w przyczepach.

Idealnym rozwiązaniem są ule dobrane gabarytowo do wielkości palet, tak by na jednej mieściły się, przykładowo cztery i w takiej postaci uli ustawionych na paletach pozostawianie ich w miejscu kwitnienia pożytku. Wówczas załadunek i rozładunek podczas przewozów jest sprawniejszy i zajmuje mniej czasu. 

Podsumowanie

Ul towarowy jest to ul idealnie dobrany do potrzeb pszczelarze i jego sposobu prowadzenia pasieki. Najważniejsze, by był formą kompromisu pomiędzy wygodą, sprawnością i czasem obsługi a komfortem i dobrem owadów. Nowoczesne materiały, różne rozmiary i typy uli powodują, że wybór odpowiedniego ula towarowego jest trudny, ale odpowiednio dokonany znacząco ułatwia i usprawnia pracę w pasiece.

Bibliografia

Piątek M., Ul towarowy, Klecza Górna 2016