Zalecenia pszczelarskie na maj

Pszczelarz podczas przeglądu.
Maj to jeden z najpiękniejszych miesięcy w roku. To okres pozimowego rozkwitu przyrody. Także w pszczelarstwie miesiąc ten jest jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu, a to w związku z kilkoma ważnymi momentami w rozwoju i cyklu życia rodziny pszczelej.
Maj - okres pierwszego szczegółowego przeglądu uli w pasiece
Piąty miesiąc roku to czas, gdy w pasiece dokonuje się pierwszego, prawdziwego wiosennego przeglądu uli. Odmiennie od przeglądu wiosennego wykonywanego na przełomie marca i kwietnia, ten przeprowadza się w chwili, gdy osiągamy pewność, że temperatura stabilizuje się na minimum w okolicach 15 stopni Celsjusza. Wówczas zaczynamy, odmiennie niż poprzednio, od rodzin silnych i dużych, a to dlatego, że głównym celem przeglądu pszczelarskiego jest wypatrzenie i uprzedzenia nastrojów rojowych.
Przegląd ten pozwala także ocenić dynamikę rozwoju rodziny, kondycję pszczół oraz ilość czerwiu.
Maj - pierwszy duży pożytek
Maj to okres, kiedy większość ras pszczół wchodzi w bardzo intensywny czas rozwoju, następuje szybkie czerwienie i wymiana pokoleń, ponieważ większość pszczół sprzed zimy wymiera. W maju także zazwyczaj rodziny pszczele są w trakcie lub po pierwszym obfitym wiosennym zbi0rze. Bogactwo pożywienia, nektaru i pyłku pobudza rój do życia. Rodzina pszczela w dynamicznym tempie rozwija się do bardzo licznej i zaczyna się najdynamiczniejszy w przeciągu roku rozwój pszczół.
Okres poszerzania gniazda
W odpowiedzi na intensywne czerwienie pszczół oraz szybki rozwój roju w związku z czerpaniem pokarmu z pierwszych pożytków – najczęściej rzepaku – w maju następuje bardzo intensywny rozwój rodzin pszczelich.
W wyniku wniosków wyciągniętych z dokonanych przeglądów majowych (po ustabilizowaniu się temperatury w okolicach 15 stopnie Celsjusza) podjęta powinna być decyzja o konieczności, bądź nie, poszerzania gniazda. Poszerzanie gniazda i dokładanie pustych ramek czy ramek pracy jest w tym okresie niezbędne w przypadku większości rodzin pszczelich. Intensywne czerwienie powoduje, że w ulu robi się ciasno, a pszczoły, mające pełne zapasy, zaczynają się koncentrować na czymś innym, niż zbieranie nektaru i pyłku.
W dobrobycie rój zaczyna wpadać w nastroje rojowe.
Jak chronić się przed rójką?
Rójka jest zjawiskiem naturalnym pojawiającym się w niemal każdej rodzinie pszczelej na wiosnę. Rodzina pszczela, gdy jest duża i silna, a pokarmu jest pod dostatkiem, zaczyna dążyć do podziałów i stworzenia nowych rojów. Jest to zwykły i korzystny z perspektywy naturalnego przetrwania gatunku, proces. Zarówno rodzina pierwotna, która się dzieli jak i poszczególne roje wylatujące z ula w maju po pierwszych pożytkach i czerwieniu, mają dostatecznie czasu i pożytków, by do zimowli założyć gniazdo, wzmocnić się, rozwinąć do silnej, stabilnej rodziny z młodą matką, która spokojnie jest w stanie przetrwać zimę.
O ile z perspektywy naturalnych procesów panujących w rodzinie pszczelej rójka i podział dużej rodziny, która przetrwała zimę jest jak najbardziej korzystny, o tyle w przypadku prowadzenia pasieki, jakiekolwiek, nawet wynikające z natury, procesy osłabiające rój wiążą się ze stratami dla pasieki i w ilości miodu, który można wówczas zebrać. Rójka jest więc zjawiskiem niepożądanym.
Największe prawdopodobieństwo rójki pojawia się w drugiej połowie maja. Intensywnie eksploatowane przez robotnice pożytki dostarczają do ula duże ilości pożywienia. Dużo pokarmu z kolei pobudza czerwienie. W ulu robi się dostatnie i ciasno. W takich warunkach owady te dostają naturalny sygnał, że przyszedł czas na podział i tworzenie nowych rodzin. Tutaj zadanie pszczelarza by zapobiegać nastrojom rojowym w rodzinach. W czasie majowego przeglądu uli trzeba oznaczyć najsilniejsze i najdynamiczniej rozwijające się rodziny oraz regularnie, najlepiej raz w tygodniu, przyglądać się poczynaniom pszczół.
Maj to bowiem okres rójki. W silnych rodzinach występują silne tendencje do podziału. Wówczas to pszczelarz, aby zapobiegać nastrojom rojowym, powinien najpierw poszerzyć gniazdo po zimowli, a następnie, jeśli jest to konieczne, zastosować ramki pracy.
Podsumowanie
Maj jest bardzo wdzięcznym i intensywnym okresem w kalendarzu pszczelarskim. Jest to miesiąc, w którym trzeba z wielu powodów poświęcić pasiece więcej uwagi niż zazwyczaj. Miesiąc ten to moment rozrostu rodziny oraz poszerzania gniazda, pierwszych intensywnych pożytków oraz potencjalnej rójki.
Ważne, aby w tym miesiącu niczego nie zaniedbać, bo zaniechanie lub brak skrupulatności kosztować mogą rozpadem i ucieczką przynajmniej części z najsilniejszych i najlepiej rozwijających się rodzin. Rójka przytrafia się bowiem wszystkim rodzinom, niezależnie od razy i linii pszczół. Nawet nierojliwe odmiany, zaniedbane lub prowadzone nieumiejętnie, wchodzą w tym okresie w stan podziału i godów.
Bibliografia
Bancewicz J. Dobre praktyki pszczelarskie, Olsztyn 2019
Nawrotnik P., Nastrój rojowy: przyczyny i skuteczne techniki rozładowujące, https://www.zielonesiolo.pl/wp-content/uploads/2021/10/Wyklad2.pdf, Data odczytu: 2023.01.08
Zobacz również:
Poszerzanie gniazda pszczelego
Ramka pracy. Korzyści i zastosowanie
Ramka pracy - metoda walki z warrozą
Metody oceny stopnia inwacji Varroa destructor
Nastrój rojowy - czy rójka to konieczność?
Przyczyny chorób pszczół - roztocza, nicienie, owady
Przyczyny chorób pszczół - bakterie, grzyby, pierwotniaki, wirusy
Rośliny miododajne, rośliny pożytkowe, rośliny pszczelarskie - spis
Zalecenia pszczelarskie na listopad i grudzień
Zalecenia pszczelarskie na czerwiec
Zalecenia pszczelarskie na kwiecień
Zalecenia pszczelarskie na marzec
Liczba wyświetleń artykułu: 4396
Komentarze z forum pszczelarskiego
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszy i weź udział w dyskusji!

Miody wiosenne - odmiany i właściwości
Miody wiosenne tzn. jakie? Joanna Baran

Czerwiec w pasiece (Stefan Röhrenschef, 12 miesięcy w pasiece, 1925)
https://rcin.org.pl/dlibra/publication/3421/edition/51118/content Portal Pszczelarski

Kocimiętka właściwa (Nepeta cataria L.)
Wydajność miodowa i wydajność pyłkowa kocimiętki właściwej Joanna Baran

Maj w pasiece (Stefan Röhrenschef, 12 miesięcy w pasiece, 1925)
https://rcin.org.pl/dlibra/publication/3421/edition/51118/content Portal Pszczelarski

Miododajne zioła na balkon
Zioła do posadzenia na balkonie Joanna Baran

Główny przegląd wiosenny rodzin pszczelich
Zasady, cele, termin i przebieg głównego przeglądu wiosennego rodzin pszczelich Bogdan Piekarz

Zalecenia pszczelarskie na marzec
Rok w pasiece - marzec Joanna Baran
