Ule francuskie - Voirnota, Apostoliego, Werre, Dadanta-Blatta

Ule francuskie - Voirnota, Apostoliego, Werre, Dadanta-Blatta

W różnych częściach świata popularnością cieszą się różne. Wynika to m.in. z konieczności dostosowania uli do panujących w danych regionach warunków czy z historii i kreatywności konstruktorów różnej narodowości.

I tak, w Polsce popularne są np. ule wielokorpusowe czy ule wielkopolskie i Dadanta-Blatta, w Niemczech prowadzi się często gospodarkę pawilonową, a w krajach Afryki ule wciąż są stosunkowo prymitywne.

Przyjrzyjmy się więc wybranym ulom, które choć w Polsce są często mało znane, cenione i wykorzystywane są we Francji.

Jednym z zaprojektowanych we Francji uli jest ul Voirnota. Skonstruowano go po raz pierwszy w drugiej połowie XIX wieku. W wersji pierwotnej miał ramkę o wymiarach 34,5 x 35,75 cm, którą w okresie międzywojennym zmieniono na 35 x 36 cm. Ul Voirnota ma dwuspadowy daszek, nadstawkę o wysokości 13,5 cm, (najczęściej) drzwiczki boczne i korpus o wysokości 38,5 cm. Mieści 10 ramek. Te gniazdowe mają wymiary 33 x 33 cm, a nadstawkowe 33 x 11 cm. Beleczki są szerokie na 24 mm i grube na 7,5 mm (z wyjątkiem górnej gniazdowej, której szerokość wynosi 15 mm i jest dwuwarstwowa). Ul Voirnota występuje nie tylko w wersji pojedynczej, ale również jako bliźniak[1].

Od początku lat 30. XX wieku we Francji wykorzystuje się ul Apostoly'ego (ul Apostoliego). Zastosowane w nim rozwiązania techniczne są niezwykle interesujące. Ul Apostoliego ma zwężane u dołu ściany boczne. Muszą one bowiem pasować do ramek w kształcie trapezu. Te mają następujące wymiary:
- wysokość: 34,95 cm (przy długości beleczek dolnych wynoszących 36,5 cm),
- szerokość (u góry): 42 cm,
- szerokość (u dołu): 21 cm.
Ul Apostoliego jest tzw. ulem automatycznym (tzw. automatic). Ponieważ jego ściany boczne są pochyłe, a dwuczęściowa dennica spadzista, pszczoły nie muszą usuwać z ula odpadków (dzieje się to samoczynnie). Warto wiedzieć, iż istnieje również polska wersja ulu Apostoliego. Zaprojektował ją w okresie międzywojennym I. Szaitter[2].

Cenionymi we Francji ulami są ule Warré. Zaprojektowane zostały przez opata Emila Warré (1867- 1951), który swoje bogate doświadczenia z hodowlą pszczół opisał w książce l'Apiculture pour tout (Pszczelarstwo dla wszystkich). Po przetestowaniu około 350 uli różnego typu stworzył własny ul budowany na planie kwadratu o boku 30 cm i wysoki na 21 cm. Ul Warré nie ma ramek, lecz osiem snów, wokół których pszczoły same budują plastry[3].

Warto również wiedzieć, iż we Francji wykorzystuje się nie tylko oryginalne francuskie projekty, ale również np. jedną z wersji ula Dadanta-Blatta. Choć faktycznie nazywana jest ulem Dadanta-Blatta francuskim, jej projekt jest modyfikacją tego oryginalnego dokonaną w 1891 roku w Szwajcarii. Ul Dadanta-Blatta francuski zbudowany jest z pojedynczych desek. Ma ruchomą dennicę, korpus gniazdowy o wymiarach 45 x 45 x 32 cm, nadstawkę o wymiarach 45 x 45 x 16,7 cm, powałkę i dwuspadowy daszek.
Wymiary ramek w ulu Dadanta-Blatta francuskim są następujące:
- ramka gniazdowa (wymiary zewnętrzne): 43,5 x 30 cm
- ramka gniazdowa (wymiary wewnętrzne): 42 x 26,75 cm
- ramka nadstawkowa (wymiary zewnętrzne): 43,5 x 16 cm
- ramka nadstawkowa (wymiary wewnętrzne): 42 x 13,5 cm
Między ramkami gniazdowymi a nadstawkowymi znajduje się 7 mm przestrzeń, a między ich bocznymi beleczkami a ścianą ula - 7,5 mm. W ulu Dadanta-Blatta francuskim znajdują się plastry o grubości 25 mm. Szerokość uliczek międzyplastrowych wynosi 7,5-12 mm[4].

Tak więc, popularne francuskie ule tamtejszej produkcji są interesujące pod względem konstrukcyjnym, jak np. wspomniany ul z trapezowymi ramkami. Nie oznacza to jednak, iż francuscy pszczelarze kompletnie odcinają się od przyjętych w całej Europie klasycznych standardów, jak np. właśnie ul Dadanta-Blatta.

Czy zdecydujemy się na zaadoptowanie francuskich projektów i wprowadzenie ich w życie, tj. zainstalowanie we własnej pasiece, zależy tylko od nas. Choć zdaje się, iż nie ma ku temu drastycznych przeciwwskazań, warto taką opcję dokładnie przemyśleć, choćby dlatego, iż gdy mamy typowe dla polskich warunków ule, łatwiej jest nam znaleźć jakąkolwiek pomoc czy informacje związane z ich obsługą, a gdybyśmy byli do tego zmuszeni, sprzedać je lub wymienić.

Przypisy:
[1] Ul Voirnota [w;] ApisWiki.PL, opracowanie prof. dr hab. Michał Gromisz [http://apis.gromisz.org.pl/w/index.php/Ul_Voirnota].
[2] Ul Apostoliego [w;] ApisWiki.PL, opracowanie prof. dr hab. Michał Gromisz [http://apis.gromisz.org.pl/w/index.php/Ul_Apostoliego].
[3] Présentation de la ruche [w;] [http://www.laruchewarre.fr/la-ruche.html]
[4] Ul Dadanta-Blatta francuski [w;] ApisWiki.PL, opracowanie prof. dr hab. Michał Gromisz [http://apis.gromisz.org.pl/w/index.php/Ul_Dadanta-Blatta_francuski].

Zobacz również:

Ule niemieckie - Gerstunga, Zandera, znormalizowany niemiecki

Ul Dadanta - historia powstania oraz wymiary pierwowzoru

Ul Dadanta - rodzaje i modyfikacje