Portal Pszczelarski

Co robić w przypadku podejrzenia utraty matki pszczelej?

Na zdjęciu: dwa mateczniki. Źródło zdjęcia: 3.bp.blogspot.com/-mJJ_jF35PK0/Tb4MjDneEUI/AAAAAAAA3Lk/x9UtEYV7bvU/s1600/AprilBEE%2B031.jpg

matka pszczela bezmateczność brak matki w ulu rabunek w ulu czerw feromony matki pszczelej

Co robić w przypadku podejrzenia utraty matki pszczelej?

Matka pszczela gwarantuje spójność i trwałość rodziny pszczelej. Jeśli jej zabraknie, pszczoły stają się niespokojne, siła rodziny się osłabia, jest to też jedna z częstych przyczyn rabunków w ulach. Pszczelarz powinien zareagować od razu, jeśli zauważy, że w ulu może nie być królowej.

Jeśli podejrzewamy, że w ulu nie ma królowej, trzeba przede wszystkim upewnić się, czy jest tak faktycznie. Nie będzie to trudne, gdyż pszczoły zachowują się wtedy w charakterystyczny sposób, zupełnie inaczej niż na co dzień. Przede wszystkim często zdarza się, że pszczoły siedzą na mostku bezczynnie, nie wylatują na pożytek i nie wykazują się jakąkolwiek aktywnością. Nie przynoszą pyłku i nektaru, a co za tym idzie – nie produkują miodu. Mogą też być bardzo niespokojne, głośno i charakterystycznie buczeć lub krążyć bez celu wokół ula. Lot ten jest bardzo chaotyczny i charakterystyczny – nawet mało doświadczony pszczelarz dostrzeże, że coś jest nie w porządku.

Bezczynne, bo nie mają matki
Kolejnym objawem braku matki jest też całkowity brak czerwiu w jakimkolwiek stadium rozwoju – to może oznaczać, że bezmateczność trwa przez długi czas. Najbardziej niepokojący powinien być jednak brak świeżych jajeczek. Wszystkie pszczoły bez matki robią się mało żywotne i tracą zapasy energii. Wszystkie te objawy świadczą o tym, że w ulu źle się dzieje. Pszczoły, które nie mają matki tracą zainteresowanie produkcją miodu, wychowem czerwiu, lataniem na pożytkach. Taka rodzina pszczela staje się więc z punktu widzenia pszczelarza kompletnie bezużyteczna, dlatego też jego obowiązkiem jest jak najszybsze zaradzenie tej sytuacji.

Same wychowają sobie nową królową
Co robić, jeśli ze stuprocentową pewnością stwierdzimy bezmateczność? Przede wszystkim – dać działać naturze i nie panikować. Pszczoły, choć wielkością niewielkie, są zwierzętami bardzo mądrymi i przystosowanymi do trudności pojawiających się w ulu. Bardzo szybko wyczuwają, że nie mają matki – nie ma bowiem charakterystycznego feromonu, który scala rodzinę pszczelą. Pszczoły bez matki bardzo szybko przystępują do wychowania sobie nowej królowej. Budują mateczniki ratunkowe, w których znajdują się larwy zwykłych robotnic. Zaczynają je traktować ze szczególnymi względami, zalewają dużą ilością mleczka pszczelego, dzięki czemu larwa zaczyna rozwijać się jak królowa. Duży matecznik i duże dawki pożywienia to spore szanse, że robotnicom uda się wychować nową królową.

Nowa królowa lub łączenie rodzin
Innym rozwiązaniem na brak królowej jest jak najszybsze zerwanie wszystkich powstałych mateczników ratunkowych i podanie rodzinie nowej, świeżo zakupionej królowej. Rodzina szybko przystosuje się do nowo przybyłej matki i w krótkim czasie zacznie odbierać jej feromony. Szybko zauważymy, że pszczoły się uspokoją i zaczną zachowywać tak, jak zwykle. Zanim kupimy nową matkę – co przecież może trochę potrwać – dobrym sposobem jest zasilanie osłabionej rodziny ramkami z zamkniętym czerwiem albo ramkami z pokarmem pochodzącym od innych rodzin. Skoro pszczoły same pokarmu wytwarzać bez matki nie chcą, potrzebna jest im pomoc z zewnątrz.
Można też połączyć dwie rodziny – rodzinę bez matki pszczelej złączyć z taką, która jest dość silna i ma równie silną matkę. Dzięki temu zyskamy nową rodzinę, której siła będzie jeszcze większa niż siła rodziny z matką.

Opracowano na podstawie:
Werner Gekeler, Pszczoły. Poradnik hodowcy, Wydawnictwo RM, Warszawa 2014, s. 22

Zobacz również:

Rozróżnianie mateczników - mateczniki ratunkowe

Rola feromonów matki pszczelej

Anna Celińska

Anna Celińska

Autorka tekstów

Dziennikarz z wykształcenia, zawodu i pasji. Żaden temat nie jest jej obcy, a pszczoły z artykułu na artykuł uwielbia coraz bardziej. Na PortalPszczelarski.pl wrzuca teksty według najważniejszego klucza – informować, radzić, wyjaśniać to, co ważne dla Was. Bo bez czytelnika nie miałoby sensu pisanie.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora



Liczba wyświetleń artykułu: 57409

Komentarze z forum pszczelarskiego

blondynekkrk 2015-03-22 08:21:03

I to jest piękne, że sama natura potrafi sobie sama poradzić :)



  Współpracują z portalem:

Grzegorz Belica

Grzegorz Belica

Autor tekstów oraz Koordynator Fab Lab Łódź

Fab Lab Łódź to organizacja propagująca idee zrób to sam, samowystarczalności i rozwoju umiejętności praktycznych. Jednym z elementów jaki rozwijają jest edukacja w zakresie hodowli pszczół i roli jaką pełnią w naturze i gospodarce człowieka.

Warsztaty pszczelarskie w Fab Lab Łódź - relacja z wydarzenia

Warsztat: Sami robimy ul wielkopolski

III edycja warsztatów: Sami robimy ul wielkopolski

Piotr Chmielewski

Piotr Chmielewski

Autor tekstów

Student Wydziału Biologii i Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członek Ligi Ochrony Przyrody oraz Koła Naukowego Przyrodników UAM. Interesuje się ochroną przyrody i prawem ochrony środowiska.

Pszczoły olbrzymie i czarny miód leśny

Historia pszczelarza-sapera. Cz. 1.

VI Interdyscyplinarna Konferencja TYGIEL

Martyna Walerowicz

Martyna Walerowicz

Autorka tekstów

Dziennikarz. Ukończyła studia ogrodnicze, na których zajmowała się pszczelarstwem i owadami zapylającymi.

Konopie indyjskie i ich wpływ na pszczoły

Pszczoła na kofeinie i miód kawowy

Royalaktyna a rozwój matki pszczelej