Rozróżnianie mateczników - mateczniki rojowe

Na zdjęciu: mateczniki rojowe. Źródło zdjęcia: sierrafoothillbeekeepers.com/wp-content/uploads/bees-preparing-to-swarm-queen-cells.bmp

rozróżnianie mateczników rozpoznawanie mateczników podział mateczników mateczniki rojowe mateczniki nastrój rojowy przepszczelenie ula miseczki matecznikowe

Przyszłe matki pszczele rozwijają się w matecznikach, czyli w komórkach plastra, które są zdecydowanie większe od innych jego komórek. W zależności od celu powstania mateczniki możemy podzielić na ratunkowe, rojowe i cichej wymiany.

Każdy pszczelarz powinien umieć rozróżniać mateczniki. Na podstawie ich formy, uporządkowania i liczby można bowiem bez trudu odgadnąć, w jakim celu pszczoły podjęły się wychowu nowych matek. Jest to bardzo ważna umiejętność, która pozwala po przeglądzie rodziny podejmować dalsze decyzje dotyczące danej hodowli.

Mateczniki rojowe
Mateczniki rojowe są zakładane przez pszczoły w czasie nastroju rojowego, który służy do rozmnażania i zachowania gatunku. Jakie są przyczyny nastroju rojowego? Może być ich kilka: zbyt mała przestrzeń życiowa dla rodziny, stara i niewydolna (dotychczasowa) królowa, przepełnione gniazdo i zbyt duża liczba larw. Nastrój rojowy może też pojawić się w sytuacji, gdy pszczoły robotnice chwilowo nie mają zajęcia lub w ulu jest zbyt wysoka temperatura. Celem powstania mateczników jest podzielenie roju, by część pszczół mogła wylecieć w towarzystwie starej królowej.

Jak rozpoznać mateczniki na plastrze? Są one zdecydowanie większe i mają wyraźnie wystający kapelusz. Ponieważ ciężko je zbudować wewnątrz plastra (brak miejsca na duży i okazały matecznik), są one najczęściej umiejscowione na krawędzi plastrów lub w niszach gniazda. Dla mateczników rojowych charakterystyczny jest tez czas ich powstawania – pojawiają się mniej więcej od połowy kwietnia do połowy lipca. Jeśli więc zauważymy matecznik w ulu wczesną wiosną lub jesienią, na pewno nie będzie to matecznik rojowy.

Jak powstaje matecznik rojowy?
Gdy pszczoły przygotowują się do rójki, królowa zmuszana jest do składania jaj w zbudowanych zaczątkach mateczników, czyli do tak zwanych miseczek matecznikowych. Maksymalnie powstaje 10-14 nowych mateczników, które można później wykorzystać także do poddawania matek w rodzinach.

Opracowano na podstawie:
Werner Gekeler, Pszczoły. Poradnik hodowcy, Wydawnictwo RM, Warszawa 2014, s. 22-25

Zobacz również:

Rozróżnianie mateczników - mateczniki ratunkowe

Rozróżnianie mateczników - mateczniki cichej wymiany

Anna Celińska

Autorka tekstów

Dziennikarz z wykształcenia, zawodu i pasji. Żaden temat nie jest jej obcy, a pszczoły z artykułu na artykuł uwielbia coraz bardziej. Na PortalPszczelarski.pl wrzuca teksty według najważniejszego klucza – informować, radzić, wyjaśniać to, co ważne dla Was. Bo bez czytelnika nie miałoby sensu pisanie.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora

Liczba wyświetleń artykułu: 74973

Komentarze z forum pszczelarskiego

Arti 2016-04-19 07:35:39

Witam jestem tu nowy,ogolnie strona zawiera ciekawe tematy,pragne powiadomic autora zeby poprawil blad gdyz napisal on ze czesc pszczol wylatuje w asyscie nowej krolowej,jak kazdy pszczelarz wie to stara krolowa opuszcza ul wraz ze swita,a mloda po paru dniach i sprzyjajacej pogodzie leci tylko na lot godowy i wraca z powrotem do ula.

marcin 2016-04-19 08:26:51

@Arti, słuszna uwaga. Poprawiliśmy błąd. Serdecznie dziękujemy za czujność!

oro54 2016-04-19 11:46:47

W zasadzie można się z Arti zgodzić, ale są wyjątki od tej reguły, choćby roje: drużaki, śpiewaki, które wychodzą z matkami nieunasienionymi. Zdarza się, że pszczelarz widząc dorodne mateczniki rojowe w silnej rodzinie, uprzedzając wyjście roju, zabiera starą matkę i tworzy z nią odkład. W ulu zrywa mateczniki pozostawiając, na wszelki wypadek, dwa dorodne, myśląc przy tym, niech pszczoły zadecydują z którego wygryzie się lepsza matka. Przy następnej wizycie czeka go niemiła niespodzianka- rodzina się wyroiła. Jest to podstawowy błąd, ale wielu pszczelarzom zdarza się go popełnić, w tym i piszącemu te słowa. :)