Spadź a wytwórcy spadzi Cz. 1.

Na zdjęciu: lipa drobnolisna (Tilia cordata Mill.) - jedna z roślin spadziodajnych. Źródło zdjęcia: upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Lime_tree.jpg/640px-Lime_tree.jpg
Miód spadziowy jest wysoce ceniony przez konsumentów pomimo jego wysokiej ceny. Pszczoły produkują go ze spadzi, którą zbierają na pożytkach leśnych. Czym jest spadź i jak powstaje?
Najsmaczniejszy i najbardziej poszukiwany jest ciemny miód spadziowy, który produkowany jest ze spadzi drzew iglastych, najczęściej jodły, sosny i świerku. Nieco jaśniejszy jest miód spadziowy z drzew liściastych, takich jak lipa, buk, klon czy dąb. Spadź może też pojawiać się na niektórych drzewach owocowych (śliwy, grusz), a w niektórych lasach także na krzewach i roślinach zielonych. Z punktu widzenia pszczelarza niezwykle istotna jest znajomość zarówno rośli spadziowych, jak i wytwórców spadzi. Szczególnie wtedy, gdy umiejscawia pasiekę w obrębie pożytków leśnych i nastawia się na produkcje miodu spadziowego [1].
Co to jest spadź?
Spadź to tak zwana słodka rosa, która jest wydaliną zwierząt żywiących się sokami roślinnymi. Nie są one w stanie przyswoić cukrów z tych soków, dlatego wydzielają go na zewnątrz. Pomimo to nie należy słodkich wydalin utożsamiać z odchodami zwierząt. Te słodkie wydzieliny znajdują się na igłach lub na liściach drzew. Pszczoły zbierają ją w podobny sposób jak nektar z kwiatów, a następnie przygotowują z nich słodki i aromatyczny miód, który zawiera wiele substancji odżywczych [2].
Jak powstaje spadź?
Pluskwiaki równoskrzydłe, czyli charakterystyczny rząd owadów, potrzebują do rozwoju, rozmnażania i prawidłowego funkcjonowania odpowiedniej porcji białka, witamin i minerałów. Te substancje odżywcze bez problemu znajdują w sokach w liściach lub igłach. Niestety, odżywczy płyn, jaki znajduje się w rurkach sitowych liści zawiera niewiele białka, dlatego owad musi tego soku wypić naprawdę sporo, aby w pełni zaspokoić swoje zapotrzebowanie na białko. I tu pojawia się problem – co zrobić z nadmiarem cukru znajdującego się w słodkim soku?
Owady w toku ewolucji znalazły na to sposób – po prostu odfiltrowują z soku potrzebne im białka. W ten sposób 10 procent pobranego płynu jest przyswajana, a 90 procent – czyli słodki, zawierający cukier sok jest wydalany z powrotem na liście i igły w postaci spadzi. Jest ona dość charakterystyczna – jeśli weźmiemy do ręki liść lub igły pokryte spadzią, będą się one kleić. Największe ilości spadzi możemy zaobserwować wczesną jesienią – wtedy w liściach i w igłach jest coraz mniej azotu, owady muszą więc zintensyfikować pobieranie soku liściowego, by zaspokoić zapotrzebowanie na białko. Miód spadziowy też więc powstaje jesienią i należy do miodów późnych [1].
Opracowano na podstawie:
1. Werner Gekeler, Pszczoły. Poradnik hodowcy, Wydawnictwo RM, Warszawa 2014, s. 105-108
2. Jan Slósarz, Poradnik początkującego pszczelarza cz. VIII, www.modr,pl, 17.10.2014 r.
Przejdź do drugiej części niniejszego artykuły klikając w link: Spadź a wytwórcy spadzi Cz. 2.
Liczba wyświetleń artykułu: 7639
Komentarze z forum pszczelarskiego
Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszy i weź udział w dyskusji!

Wyposażenie pasieczyska oraz wybór rasy i linii pszczół
Portal Pszczelarski

Jakość miodu. Przepisy, normy i parametry oceny jakości miodu
Portal Pszczelarski

Efektywny lot pszczoły a pożytki pszczele
Jednostkowa wydajność miodowa, mapa pożytków i efektywny lot pszczół Portal Pszczelarski

Miód - co pszczelarz powinien o nim wiedzieć?
Podstawowe informacje na temat miodu. Skład chemiczny, właściwości, dawkowanie Portal Pszczelarski

Zalecenia pszczelarskie na maj
Obowiązki pszczelarza w maju Portal Pszczelarski

Pasieka ekologiczna - idea i wymagania
Przepisy dotyczące pasieki ekologicznej Portal Pszczelarski

Komonica zwyczajna, komonica pospolita, komonica rożkowa – roślina miododajna
Wydajność miodowa komonicy zwyczajnej Anna Celińska
