Ciekawostki na temat różnych gatunków pszczół - występowanie pszczół i cechy przystosowawcze

Ciekawostki na temat różnych gatunków pszczół - występowanie pszczół i cechy przystosowawcze

Pszczoła miodna na Grenlandii
Zaskakujące właściwości przystosowawcze ma natomiast nasza pszczoła miodna. Wydawałoby się, że najlepiej czuje się w naszym umiarkowanym klimacie, tymczasem okazuje się, że bardzo dobrze radzi sobie w innych strefach klimatycznych. W ostatnim czasie pszczoły miodne zawędrowały poza kręgi polarne – na Syberię, do Skandynawii, a nawet na Grenlandię. Ta ostatnia miejscówka, choć może być to pewnym zaskoczeniem, jest wyjątkowo lubiana przez pszczoły. Eskimosi na Grenlandii od kilkunastu lat prowadzą około kilkadziesiąt pasiek – niektóre rodziny pszczele produkują w tamtych warunkach nawet 40 kg miodu rocznie. Jest to ilość, którą nawet w polskich warunkach udaje się zbierać dosyć rzadko.

Bezżądłe mogą dotkliwie pogryźć
W Ameryce Łacińskiej można natomiast spotkać pszczoły, które nie mają żądeł (np. melipony, trygony, lestermelity). Choć wydawałoby się, że dla pszczelarza jest to sytuacja idealna i komfortowa, w rzeczywistości pszczoły te wcale nie są takie bezbronne. Owszem, nie atakują z żądłami pełnymi jadu, mają natomiast zdolność do bardzo silnego pogryzienia swojej ofiary. Pomimo to są dość powszechnie hodowane, gdyż miód, który wytwarzają ma wyjątkowe właściwości smakowe. Ciekawostką jest, że pszczoły bezżądłe, podobnie jak osy, budują plastry poziome, z tą różnicą, że otwory komórek są skierowane ku górze.

Larwy – zabójcy pająków
W poszukiwaniu ciekawych zachowań pszczół warto zagłębić się w bardziej tropikalne rejony. Na terenie Kostaryki można spotkać ciekawą pszczołę Hymenoepimecis argyraphaga. Nazwa trudna i zaskakująca, ale zachowanie pszczoły budzi wręcz zdumienie wśród naukowców. Po pierwsze dlatego, że pszczoła ta jest klasycznym pasożytem, które w pewnym stopniu steruje zachowaniem swojego gospodarza. W jaki sposób? Pszczoła do swoich celów rozrodczych wykorzystuje pewien gatunek pająka. Gdy nadchodzi moment rozmnażania, pszczoła paraliżuje pająka za pomocą specyficznego jadu. Nie może on się bronić ani ruszyć i jest całkowicie bezwładny – w tym czasie pszczoła składa na jego odwłoku jajo. Pod wpływem ciepła odwłoka, z jaja szybko wykluwa się larwa, która następnie przez pewien czas pasożytuje na pająku i żywi się jego krwią. Pająk zdaje się nie zauważać swojego pasażera na gapę, gdyż w tym czasie normalnie żyje, łapie owady, buduje sieci, przemieszcza się. Oczywiście, do czasu.

Pająk tka kokon dla pszczelej poczwarki
Gdy przychodzi pora, aby larwa przeszła w stadium poczwarki, wstrzykuje w gospodarza substancję chemiczną, która odmienia jego zachowanie. Pająk zaczyna tkać zupełnie inną sieć niż zwykle – substancja wstrzyknięta przez larwę powoduje więc pewne „przeprogramowanie” jego zachowania. Nowa sieć ma inny wzór, jest dużo mocniejsza i stabilniejsza. Chodzi o to, by mogła bez problemu unieść ciężar kokonu pszczelego. Gdy larwa pszczoły upewni się, że sieć jest już gotowa, po prostu zabija gospodarza, a na środku powstałej sieci tworzy kokon, w którym odbywa się stadium poczwarki. W tym kokonie wisi, dopóki nie ukształtuje się w dorosłą pszczołę.

Pszczoła wie, że Ziemia jest okrągła
Naukowców od dawna interesował specyficzny taniec pszczół. Powstało na ten temat wiele teorii, jedne prawdopodobne, inne mniej. Okazuje się, że pszczoły podczas tańca przekazują sobie informacje na temat tego, gdzie znajduje się pożywienie. Co więcej, w poszukiwaniu tego pożywienia biorą pod uwagę fakt, że Ziemia jest okrągła, a nawet potrafią tak obliczyć kąt lotu, by do tego pożywienia dotrzeć a jak najkrótszym czasie. Okazuje się, że im więcej o pszczołach wiemy, tym więcej musimy się o nich dowiedzieć.

Opracowano na podstawie:
Cezary Kruk, Różnorodny Świat Pszczół, „Lubelskie Aktualności Rolnicze” 2011, nr 2, s. 13-14

Zobacz również:

Ciekawostki o pszczołach i miodzie (infografiki)

Ciekawostki na temat różnych gatunków pszczół - rozmiary pszczół

Ciekawostki pszczele

Historia pszczelarstwa - ciekawostki

Ciekawostki na temat miodu

Wibrator z pszczołami