Facelia błękitna - roślina miododajna

Facelia błękitna - roślina miododajna / Portal Pszczelarski

Jakie cechy roślin są najważniejsze z punktu widzenia pszczelarza? W odróżnieniu od rolnika nie interesuje go wysokość plonów, a wydajność nektarowa i pyłkowa kwiatów. Jedną z najbardziej wydajnych i miododajnych roślin jest facelia.

Pod nazwa facelia kryje się kilkadziesiąt gatunków roślin, jednak w Polsce najpowszechniej występuje facelia błękitna. Można powiedzieć, że pszczoły ją wręcz uwielbiają, a gdy rośnie w pobliżu pasieki wracają do niej przez cały dzień. Nektar i pyłek rośliny nie tylko odpowiadają pszczołom pod względem smakowym i zapachowym, ale też pozwalają zgromadzić spore zapasy miodu. Na jednym metrze kwadratowym uprawy faceliowej może pracować nawet 30 pszczół, a i tak każda wraca do ula z pełnym koszyczkiem i wolem. Przyjmuje się, że w dobrych latach z jednego tylko hektara facelii można uzyskać od 300 do 400 kg miodu.

Przydatna dla rolników i pszczelarzy
Facelia bardzo często uprawiana jest wyłącznie na pożytek pszczół, czyli oprócz miodu człowiek nie ma z niej żadnego innego pożytku. To zupełnie inna sytuacja niż w przypadku drzew owocowych czy rzepaku, które nie tylko pozwalają pszczołom na wytwarzanie miodu, ale też później dają plon możliwy do wykorzystania w inny sposób. Pożytek z facelii mogą mieć natomiast zwierzęta, gdyż jest doskonałą paszą – szybko rośnie i jest bardzo odżywcza. Rolnicy na swoich polach wysiewają ja więc dość chętnie, co więcej – uprawą facelii zajmują się też pszczelarze, którzy chcą zintensyfikować zbiory na terenach ubogich w inne pożytki.

Szybko rośnie, obficie nektaruje
Jedną z największych zalet facelii błękitnej jest jej szybki wzrost. Wschodzi po około tygodniu od zasiewu, a po 50 dniach zakwita. Kwitnienie trwa około 5-6 tygodni, czyli pszczoły mają zapewniony obfity pożytek przez co najmniej półtora miesiąca. Roślinę można wysiać praktycznie na każdym rodzaju gleby, jednak na glebach żyznych będzie bujniejsza i wydajniejsza. Najlepiej wysiać facelię wczesną wiosną (nawet w marcu), wtedy będzie idealnym pożytkiem dla pszczół. Wielu pszczelarzy wysiewa facelię także w czerwcu, dzięki czemu zapobiega krytycznemu okresowi w pożytkach pszczelich, jaki ma miejsce w sierpniu. Późniejsze wysianie wiąże się jednak z krótszym czasem wegetacji, czyli późnym latem nie uzyskamy tyle miodu co na wiosnę.

Nawożenie nie sprzyja nektarowi
Aby roślina wyrosła bardziej bujna, rolnicy często stosują sztuczne nawozy, szczególnie azotowe. Jednak w przypadku wysiewania facelii na potrzeby pszczół warto ograniczyć stosowanie nawozów do minimum. Po pierwsze – są one szkodliwe dla pszczół. A po drugie – nawożona roślina, choć wyrasta większa, dużo słabiej nektaruje. Jeśli więc planujemy obfite zbiory miodu, pozwólmy facelii błękitnej rosnąć bez dodatkowych wspomagaczy.

Dużym problemem w uprawie facelii są też chwasty, które pojawiają się bardzo szybko i są bardzo uciążliwe. Niestety, zastosowanie środków ochrony roślin mogłoby zatruć pszczoły, dlatego trzeba w walce z uciążliwymi chwastami poszukiwać naturalnych rozwiązań. Odchwaszczanie mechaniczne (na przykład bronowanie pola po wzejściu większości roślin) nie jest być może tak skuteczne, jak chemiczne, ale z punktu widzenia pszczół zdecydowanie bardziej bezpieczne.

Opracowano na podstawie:
Andrzej Wieczorek, Uprawa facelii błękitnej, Śląskie Aktualności Rolnicze 2012, lipiec-sierpień s. 12-13

Zobacz również:

Rośliny miododajne, rośliny pożytkowe, rośliny pszczelarskie - spis