Portal Pszczelarski

Charakterystyka rodzaju Varroa i opis gatunku Varroa destructor

Na zdjęciu makro: varroa destructor. Źródło zdjęcia: ceb.wikipedia.org/wiki/Varroa_destructor#/media/File:Varroa_destructor_SEM_sup_front.jpg

varroa destructor varroa jacobsoni varroa undewodii varroa rinderei varroa sp. Luzon 1 varroa sp. Luzon 2 varroa sp. Mindanao budowa varroa destructor

 

SPIS TREŚCI:
1. Charakterystyka rodzaju Varroa - systematyka
2. Opis gatunku Varroa destructor 
3. Varroa destructor - artykuły powiązane

 

1. Charakterystyka rodzaju Varroa - systematyka (wg. Borsuk i wsp. 2012)

Typ: Arthropoda Latreille, 1829 
Podtyp: Chelicerata 
Klasa: Arachnida 
Rząd: Acari 
Podrząd: Parasitiformes
Rodzina: Varroidae
Rodzaj: Varroa
Gatunek:
Varroa jacobsoni
Varroa destructor
Varroa rinderei
Varroa sp. Luzon 1
Varroa sp. Luzon 2
Varroa sp. Mindanao

2. Opis gatunku Varroa destructor 
Varroa destructor charakteryzuje się dymorfizmem płciowym. Samice wykazują większe rozmiary ciała niż samce, są relatywnie dużych rozmiarów i można je zauważyć gołym okiem (Gliński i wsp 2007). Młode samice posiadają ubarwienie beżowo-brązowe. W czasie dojrzewania ich kolor zmienia się do ciemno brązowego (Podhorecka 2003). Pokrycie ich ciała jest mocno schitynizowane. Ciało jest elipsowate, grzbieto-brzusznie spłaszczone. Wymiary samic to 1,2-1,5mm długości i 1,5-1,8 mm szerokości.

Roztocz posiada aparat gębowy typu kłująco-ssącego. Jest to przystosowanie do pobierania hemolimfy z żywiciela, która jest jedynym pożywieniem pasożyta (Gliński i wsp. 2007). Narząd gębowy posiada dwa mocne pazury z ząbkami, które umożliwiają pasożytowi podtrzymanie i przegryzienie oskórka żywiciela. Płytka grzbietowa pokryta jest szczecinkami. Dzięki bardzo cienkim połączeniom pomiędzy płytką grzbietową a brzuszną możliwa jest znaczna zmiana objętości ciała. Cecha ta przydatna jest przy pobieraniu dużych ilości płynnego pokarmu oraz przy produkcji i przetrzymywaniu jaj w ciele samicy (Chorbiński 2012).

Te pasożytnicze roztocza posiadają 4 pary krótkich, członowanych odnóży, które są zakończone przylgami (Prabucki i wsp 1998). Umożliwiają one utrzymanie się pasożyta na ciele pszczoły oraz przemieszczanie się na czerw przed zasklepieniem komórki. Na zakończeniach odnóży umiejscowione są także narządy czuciowe-sensill. Narządy te warunkują percepcję smaku, węchu, wyczuwanie zmian wilgotności powietrza oraz odczucia termiczne (Chorbiński 2012).

Między III a IV parą odnóży znajduję się otwór płciowy samicy (Woyke 2007). Pasożyty posiadają dobrze rozwinięty układ oddechowy, który umożliwia im przeżycie w zasklepionych komórkach z czerwiem jak i poza nimi (Gliński i wsp. 2007). Układ rozrodczy samicy składa się z jajników, macicy i pochwy. Zaopatrzony jest również w zbiorniczek nasienia, w którym po kopulacji gromadzony jest zapas plemników potrzebny do zapłodnienia jaj (Chorbiński 2012).

Długość życia samic jest ściśle zależna od cyklu życiowego rodziny pszczelej (Gliński i wsp. 2007). W okresie wiosenno-letnim (czyli przez 2-3 miesiące), większość pasożytów znajduję się w komórkach z czerwiem. Pasożytując tylko na pszczołach (przy braku czerwiu w okresie jesienno-zimowym) samice zdolne są przeżyć nawet 7 miesięcy. Naturalna śmiertelność pasożyta jest największa w sierpniu i wrześniu, a także na przełomie lutego i marca (Pohorecka 2007). Intensywne pobieranie hemolimfy z pszczoły miodnej następuje na wiosnę kiedy w ulu pojawia się czerw. Składanie jaj przez samice pasożyta zależne jest od pobrania odpowiedniej ilości pokarmu (Chorbiński 2012). 

Samce roztocza Varroa destructor są barwy białawo-żółtej. Są znacznie mniejsze od samic, a ich ciało o wymiarach 0,93 mm x 0,97 mm i ma kształt kolisty (Prabucki i wsp. 1998). Aparat gębowy samców jest silnie uwsteczniony i nie nadaje się do pobierania pokarmu z żywiciela (Lampeitl 2011). Osobniki męskie pasożyta mają, w stosunku do wielkości ciała, dłuższe odnóża niż samice (Borsuk i wsp. 2012). Końce szczękoczułków są przekształcone w narząd kopulacyjny umożliwiający przenoszenie nasienia do dróg rodnych samicy (Chorbiński 2012, Borsuk i wsp. 2012). Do zapłodnienia dochodzi w komórce czerwiu, a samiec ginie zaraz po kopulacji, dlatego też w rodzinach pszczelich można praktycznie wykryć tylko osobniki płci żeńskiej (Lampeitl 2011). 

Osobniki Varroa destructor są bardzo wrażliwe na wysuszenie, bezpośrednie działanie promieni słonecznych i światła, a także na wysoką temperaturę - powyżej 48 ̊C (przy tej temperaturze pasożyt odpada od ciała pszczoły). Pasożyty z rodzaju Varroa są zdolne w razie potrzeby do przeżycia nawet 30 dni bez pożywienia. Zamierają po 9 dniach jeżeli znajdują się poza organizmem pszczoły. Na martwych pszczołach przeżywają ok. 17 dni. Na plastrach z zamarłym czerwiem potrafią przetrwać nawet 30 dni (Gliński i wsp. 2007).

Publikacja

Karolina Wronowska, Profilaktyka i zwalczanie warrozy u pszczoły miodnej, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Kraków 2014

3. Varroa destructor - artykuły powiązane 

Varroa destructor - znaczenie i rys historyczny

Varroa destructor - cykl życiowy i rozwojowy

Oddziaływanie Varroa destructor na rodzinę pszczelą

Metody oceny stopnia inwazji Varroa destructor

Zapobieganie i zwalczanie inwazji Varroa sp. u pszczoły miodnej

Karolina Wronowska

Karolina Wronowska

Studentka biologii stosowanej na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Prowadzi badania na temat profilaktyki i zwalczania warrozy u pszczoły miodnej.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora



Liczba wyświetleń artykułu: 9052

Komentarze z forum pszczelarskiego

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszy i weź udział w dyskusji!




  Współpracują z portalem:

Agata Wojtuń oraz Agnieszka Strózik

Agata Wojtuń oraz Agnieszka Strózik

Koordynatorki projektu "Pszczoły w szkole"

"Pszczoły w szkole" to projekt realizowany w Katolickiej Szkołe Podstawowej SPSK im. Jana Pawła II w Chojnach i nagrodzony w konkursie grantowym "Z Kujawskim pomagamy pszczołom".

Szkolny Dzień Pszczoły

Młodzi detektywi szukają miejsc przyjaznych pszczołom

Pszczoły w szkole w czerwcu

Karolina Wronowska

Karolina Wronowska

Studentka biologii stosowanej na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Prowadzi badania na temat profilaktyki i zwalczania warrozy u pszczoły miodnej.

Stan warrozy w pasiekach za pomocą obserwacji osypu zimowego - badanie

Metody oceny stopnia inwazji Varroa destructor

Zapobieganie i zwalczanie inwazji Varroa sp. u pszczoły miodnej

SKN Apis

SKN Apis

Partner serwisu

Studenckie Koło Naukowe "Apis" funkcjonuje na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, kierując swoje działania do wszystkich miłośników owadów użytkowych.

Zbiórka nasion i sadzonek roślin miododajnych i pyłkodajnych. SKN Apis 2016